2 mei 2022, leestijd 3 minuten, mr. E.A.H. van den Bogaard, personen- en familierecht
Op 1 juli 2022 gaat de wet Verdeling Pensioen bij Scheiding in. De wetswijziging brengt de nodige veranderingen met zich mee. De huidige situatie en de situatie na de wetswijziging worden in deze blog behandeld. Er wordt eerst ingegaan op de soorten pensioenen.
Soorten pensioenen
In Nederland zijn er drie soorten pensioenen. Het pensioen van de overheid (AOW), het opgebouwde pensioen bij de werkgever en het privépensioen, zoals een lijfrenteverzekering of banksparen. Dit artikel gaat alleen over het pensioen dat u en/of uw ex-partner heeft opgebouwd bij een werkgever. Via mijnpensioenoverzicht.nl kunt u bekijken welk ouderdomspensioen u heeft opgebouwd.
Check of u afspraken heeft gemaakt
Bij een echtscheiding, een scheiding van tafel en bed of een beëindiging van het geregistreerd partnerschap heeft u een wettelijk recht op verdeling van het ouderdomspensioen. Samenwoners hebben dit recht niet, tenzij hierover andere afspraken zijn gemaakt. Dat kan bijvoorbeeld in een samenlevingscontract. Ook kunnen partijen huwelijkse voorwaarden of partnerschapsvoorwaarden opstellen. Als dit het geval is, staan hier mogelijk ook afspraken in over verdeling van het ouderdomspensioen bij echtscheiding. Controleer dus altijd of u iets heeft vastgelegd over de verdeling van het pensioen.
Pensioenverevening
Als u geen afspraken heeft gemaakt, dan geldt dat het pensioen in beginsel verdeeld wordt na een huwelijk of een geregistreerd partnerschap. Het verdelen van het ouderdomspensioen is namelijk een wettelijk recht. Dat wordt ook wel pensioenverevening genoemd. De ene partner heeft recht op de helft van het ouderdomspensioen dat de andere ex-partner heeft opgebouwd tijdens het huwelijk of het geregistreerd partnerschap. Bij de verdeling blijven de pensioenen van de ex-partners als het ware aan elkaar verbonden. De ene partner ontvangt zijn of haar gedeelte van het ouderdomspensioen als de ander die het pensioen heeft opgebouwd met pensioen gaat. Dat is nu de standaardregel.
Wet Verdeling Pensioen bij Scheiding
De wetgever vindt het onwenselijk dat ex-echtgenoten of ex-geregistreerde partners via een pensioenregel financieel met elkaar verbonden bleven. De ex-partner die recht heeft op een deel van het pensioen is namelijk afhankelijk van de ex-partner die het pensioen opbouwt. Gaat de pensioenopbouwende ex-partner eerder of later met pensioen? Dan gaat het pensioen van de ex-partner ook eerder of later in.
Ook geldt nu de verplichting om de pensioenuitvoerder binnen twee jaar na de scheiding op de hoogte te brengen van de echtscheiding. Hoort de pensioenuitvoerder dit niet of juist te laat? Dan kan de pensioenuitvoerder het volledige pensioen aan de ex-partner betalen die het pensioen heeft opgebouwd. De ex-partner moet een deel van het pensioen vervolgens doorbetalen aan de ander. Dat kan vervelende en ongemakkelijke situaties opleveren.
Vanaf 1 juli 2022 wordt de wettelijke regeling anders. De ex-partner die recht heeft op een deel van het pensioen krijgt een eigen pensioenaanspraak. Dat heet ook wel conversie. De pensioenuitvoerder hevelt het verdeelde ouderdomspensioen en het bijzonder nabestaandenpensioen over naar een eigen pensioenaanspraak voor de ex-partner die het pensioen niet opbouwde. Voor de ex-partner die het pensioen opbouwde, bestaat de pensioenaanspraak uit het ouderdomspensioen dat overblijft na de splitsing en het ouderdomspensioen dat deze ex-partner na de scheiding nog opbouwt. Een voordeel is dat de ex-partner zelf kan beslissen op welk moment het pensioen ingaat. De andere ex-partner is niet afhankelijk van de keuzes die zijn of haar ex maakte.
Let wel, conversie heeft ook een groot nadeel. Als één van de partners komt te overlijden, dan wordt het gesplitste pensioen niet terug gevoegd aan het pensioen van de nog levende partner. De splitsing is dus definitief. Dit is anders bij verdeling. Als één van de partners komt te overlijden dan wordt het verdeelde pensioen weer aan het eigen pensioen van de nog levende partner toegevoegd. De partner is het pensioen dan niet kwijt.
Mogelijk is het verstandig om nu nog iets te doen voor uw pensioen als u uit elkaar bent. Wellicht is extra geld opzij zetten voor later nodig.
Indien u vragen heeft over pensioenen bij echtscheiding, neem dan gerust contact met ons op. Wij helpen u graag verder.